50five is verhuisd - De historie van ons nieuwe pand

De Vughterweg is gelegen in een van de oudste uitvalswegen van de stad ‘s-Hertogenbosch. Toen de stad in de 12e eeuw tot stand kwam, was er een verbinding nodig tussen het Bossche Broek en de hoger gelegen gebieden. Daarom werd er een weg aangelegd die later is opgedeeld in de Vughterweg, de Bosscheweg en de Taalstraat. De weg is door de jaren heen wat verlegd door o.a. de aanleg van Fort Isabella en de aanleg van de spoorlijn, maar is in essentie altijd op dezelfde locatie geweest. Toch duurde het heel wat jaren totdat de Vughterweg bebouwd werd. Voordat dit gebeurde, werd de Vughterpoort (de wijk rondom het pand) zelfs gebruikt als vuilnisbelt.

De Taalstraat (het verlengde van de Vughterweg) tijdens het beleg van 's-Hertogenbosch in 1629.

Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, ontstond er een probleem met de aanvoer van de kolen die gebruikt werden voor het produceren van gas. De gemeente Den Bosch moest hierdoor op zoek gaan naar een tijdelijke oplossing. Die oplossing werd gevonden in de Limburgse kolenmijnen; zij werden verantwoordelijk voor het leveren van steenkolen en het benodigde gas. Na afloop van de oorlog bleek dat het produceren van eigen gas niet meer nodig was, wat ervoor zorgde dat de gemeente in 1932 besloot de fabriek te sluiten. Alle gebouwen, behalve de directeurswoning, werden volledig gesloopt. Vughterweg 1 vormt dus het enige restant van het gesloopte complex en is daardoor het oudste pand in dit gebied. De villa bleef na het sluiten van de fabriek een tijdje onbewoond. Tot de tweede oorlog uitbrak.

De Gasfabriek gefotografeerd in 1932.

Dit veranderde toen de gemeenteraad in 1887 besloot een gasfabriek te starten zodat de stad verlicht kon worden met gaslantaarns. Binnen een mum van tijd werd er een complex van gebouwen gerealiseerd op de Vughterweg, waaronder een opslagterreinen voor steenkool, verbrandingsovens voor het verkrijgen van gas, een gashouder, werkloodsen, dienstwoningen en de directeurswoning op de Vughterweg 1. De gasfabriek ging in 1890 in bedrijf en heeft meerdere directeuren gehuisvest. Een van die directeuren heeft in de jaren 20 de serre aan de achterkant van het pand laten bouwen. De gasfabriek was veertig jaar actief.

Na de bezetting van Den Bosch in 1940 moest het grote ziekenhuis van de stad ontruimd worden. De onbewoonbare villa, “een halve ruïne”, werd toen in nauwelijks twee dagen omgetoverd tot een noodziekenhuis. Zo werd de aula bijvoorbeeld gebruikt als kinderafdeling en de zitkamers als patiëntenkamers. Het noodziekenhuis functioneerde als een aanvulling op het grote ziekenhuis en er werden alleen patiënten behandeld die geen grote behandelingen nodig hadden. Het ziekenhuis viel goed in de smaak bij de Bosschenaren en een krant uit 1941 schreef het volgende: “er heerscht een prettige geest onder verpleegsters en verpleegden, waarin de bedlegerige patiënten nog liever vertoeven dan in ’t Groot-Ziekenhuis”.

Een kamer in het noodziekenhuis, 6 april 1944

Er is weinig bekend over hoe het pand gebruikt werd vanaf de tweede oorlog tot en met de jaren 60, toen het pand voor het eerst gebruikt werd als kantoorpand. Het pand werd begin jaren 60 in gebruik genomen door het Katholiek Militair Tehuis (KMT). Een aantal jaar later werd het pand gebruikt door de Nederlandse Katholieke Sportfederatie (NKS). Zij hebben in 1973 ook de aanbouw aan de rechterkant van het pand en de tweede bouwlaag op de serre gerealiseerd. Na het vertrek van de NKS werd de villa als kantoorverzamelgebouw gebruikt. Dit bleef zo tot in 2021 het oog van 50five op het pand viel. De villa heeft naast een prachtige sfeer waar zowel medewerkers, klanten en partners zich thuis voelen ook een mooie centrale locatie. Bovendien bood het pand ook de ruimte om te verduurzamen en om laadpalen te plaatsen. Dit heeft ervoor gezorgd dat we sinds september 2021 kunnen zeggen: “We take charge of tomorrow” vanuit Den Bosch.